
ΝΙΣΥΡΟΣ - ΤΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟΓΕΝΕΣ ΝΗΣΙ
Η Νίσυρος είναι ένα από τα μικρότερα νησιά των Δωδεκανήσων κοντά στα νότια παράλια της Μικράς Ασίας, ανάμεσα σε Κω και Τήλο ένα ζωντανό ηφαίστειο που αξίζει κανείς να επισκεφτεί. Στην περιοχή της Νισύρου ανήκουν και οι κοντινές νησίδες: Γυαλί, Άγιος Αντώνιος, Στρογγυλή, Παχειά, Περγούσα και Κανδελέουσα (Φάρος).Σε όλο το νησί είναι ακόμα εμφανή τα στοιχεία της αρχαιότητας, αλλά και της μεσαιωνικής περιόδου. Πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού είναι το Μανδράκι, με τα χαρακτηριστικά λευκά σπίτια κάτω από τον επιβλητικό βράχο του μοναστηριού της Παναγίας της Σπηλιανής. Στενά σοκάκια, βοτσαλωτά δάπεδα και χρωματιστά σπιτάκια συνθέτουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του αμφιθεατρικά χτισμένου χωριού. Στο κέντρο του νησιού βρίσκεται η πλατανοσκέπαστη πλατεία της Ηλικιωμένης όπου μαζεύεται ο κόσμος για φαγητό και γλυκό. Στον οικισμό δεσπόζει το ενετικό κάστρο στο οποίο φωλιάζει το μοναστήρι της Παναγιάς της Σπηλιανής, ενώ στο χαμηλό λόφο βρίσκεται και το Παλαιόκαστρο, ένα από τα καλύτερα σωζόμενα οχυρωματικά έργα του Αιγαίου. Γύρω από το μοναστήρι διατηρούνται τμήματα τείχους του Παλαιοκάστρου, ενώ το ίδιο προστατεύεται από το «Κάστρο των Ιπποτών της Ρόδου»
Ο Εμποριός το ορεινό χωριό της Νισύρου είναι γνωστός για τη μοναδική θέα από το κάστρο της Παντονίκης και τους παραθαλάσσιους Πάλους. Στο Εμποριό υπάρχει μια φυσική σάουνα στην είσοδο μιας σπηλιάς που αποτελεί ξεχωριστό προορισμό για τους επισκέπτες. Στα Νικειά θα βρει κανείς την γνωστή πλατεία του νησιού, την περίφημη Πόρτα, με το παράξενο σχήμα, το βοτσαλωτό της, αλλά και στο Ηφαιστειολογικό Μουσείο του νησιού στο οποίο μπορεί κανείς να δει πλήρη στοιχεία όχι μόνο για το συγκεκριμένο ηφαίστειο και το νησί, αλλά και γενικότερα για τα ηφαίστεια της Ελλάδας. Από την άκρη του οικισμού μπορεί κανείς να δει ολόκληρο τον κρατήρα του ηφαιστείου, καθώς το μέρος προσφέρει πανοραμική θέα. Στο Λακκί, καταλήγουν όλες οι πεζοπορικές διαδρομές και όλα τα μονοπάτια που αποτελούν σημείο αναφοράς για τους φυσιολάτρες. Οι Πάλοι, είναι το επίνειο του Εμπορειού, σε απόσταση 4 χλμ. από το Μανδράκι γνωστό για τα Δημοτικά Λουτρά που διαθέτει μαρίνα για ιδιωτικά σκάφη και υπέροχη αμμώδη παραλία.
Το πιο σημαντικό αξιοθέατο του νησιού είναι χωρίς αμφιβολία το ίδιο το ηφαίστειο το οποίο δημιούργησε το νησί και προκαλεί δέος. Η Νίσυρος αποτελείται από ηφαιστειογενή βουνά και στο κέντρο της βρίσκεται μία Καλντέρα διαμέτρου 4 χλμ., γεμάτη θείο. Διαθέτει το ηφαίστειο τον μεγαλύτερο υδροθερμικό κρατήρα στον κόσμο, τον «Στέφανο», ο οποίος έχει διάμετρο 300 μέτρα, ενώ συνολικά το νησί έχει 5 κρατήρες. Θερμοί ατμοί αναβλύζουν από τους κρατήρες και οι περισσότερες πηγές του νησιού έχουν μετατραπεί σε ιαματικά λουτρά, κάνοντας το νησί φυσικό κέντρο ευεξίας. Οι επισκέπτες θα πρέπει να το επισκέπτονται γνωρίζοντας πως ο αέρας μυρίζει θειάφι και φορούν κλειστά παπούτσια. Λόγω της ηφαιστειακής δραστηριότητας στο νησί υπάρχουν πολλές θερμές πηγές οι πιο γνωστές των οποίων είναι αυτές της Θερμιανής και στο Αυλάκι. Τα λουτρά Θερμιανής είναι γνωστά από την αρχαιότητα και βρίσκονται στην άκρη της παραλίας στους Πάλους. Προσφέρουν θεραπευτικές ιδιότητες σε παθήσεις όπως αρθροπάθειες, ρευματοπάθειες, δερματικά και το κυκλοφορικό συστήμα με μέγιστη θερμοκρασίας τους 46 βαθμούς.





























Η Νίσυρος φημίζεται επίσης για τα πανηγύρια της με σημαντικότερο αυτό του 15αύγουστου στο Μανδράκι που γιορτάζει η Παναγιά η Σπηλιανή που βρίσκεται σε υψόμετρο 700 μέτρων και στην Παναγιά Κυρά, όπως και στις 23/8, στα Εννιάμερα της Παναγίας. Η εορτή του Δεκαπενταύγουστου συνοδεύεται από διήμερη κατάνυξη και ξακουστό πανηγύρι, όπου ξεχωρίζουν το έθιμο της «κούπας» και η ρεβιθάδα στην πλατεία του χωριού. Νωρίτερα στις 27 Ιουλίου στο Αυλάκι όπου βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα υπάρχει πανηγυρικός εορτασμός. Πανηγύρια γίνονται επίσης στις 21 Ιουνίου (του Αγίου Νικήτα), στις 30 Ιουνίου (των Αγίων Αποστόλων), στις 27 Ιουλίου (του Αγίου Παντελεήμονα), στις 23 Αυγούστου (της Παναγίας Κυράς), στις 26 Σεπτεμβρίου (του Αγίου Ιωάννη). Στις γιορτές και τα πανηγύρια της Νισύρου οι κάτοικοι που λατρεύουν το χορό και το τραγούδι φορούν τις παραδοσιακές φορεσιές τους. Οι γιορτές και τα πανηγύρια είναι πολύ σημαντικά πολιτιστικά στοιχεία για το νησί και για το λόγο αυτό διεξάγονται σε δημόσια κτίρια όπως το Ζωσιμοπούλειο θέατρο.
Οι παραλίες του νησιού χαρίζουν άγρια φυσική ομορφιά για το λόγο αυτό είναι ανοργάνωτες οπότε οφείλει ο επισκέπτης να πάει εκεί οργανωμένος. Λόγω του κρατήρα, τα νερά στις περισσότερες είναι ρηχά στα πρώτα 5-6 βήματα και μετά βαθαίνουν απότομα, μεταβαίνοντας από το πράσινο στο σκούρο μπλε. Η Παχιά Άμμος είναι η πιο γνωστή και μάλλον η πιο δημοφιλής παραλία του νησιού της οποίας τα νερά βαθαίνουν απότομα και η άμμος επιβεβαιώνει το όνομά της. Κοντά στο Μανδράκι βρίσκεται η εντυπωσιακή παραλία Χοχλάκοι με τις σκούρες ηφαιστειακές πέτρες να προσδίδουν μια μοναδική ατμόσφαιρα στο τοπίο. Δίπλα στο ψαροχώρι των Πάλων βρίσκεται η ομώνυμη παραλία με άμμο και αλμυρίκια. Ενώ ακολουθούν οι Λυές, με τη σκουρόχρωμη άμμο και τα βότσαλα. Άλλη παραλία που αξίζει κανείς να επισκεφτεί είναι οι Λυές, κάτω από την Παναγιά Κυρά. Σε μικρή απόσταση από το Μανδράκι βρίσκεται και η παραλία του Αγ. Σάββα. Υπάρχουν επίσης παραλίες που δεν είναι προσβάσιμες από ξηράς αλλά μόνο από θαλάσσης, με καΐκι. Πανέμορφες παραλίες υπάρχουν στο νησάκι του Αγίου Αντώνη, δίπλα στο Γυαλί όπως και στο ίδιο το Γυαλί.
Στα εστιατόρια σερβίρονται παραδοσιακές συνταγές που χαρακτηρίζουν τη Νίσυρο όπως πιτθιά (κεφτέδες από ρεβίθια), μπουκουνιές (χοιρινό κρέας μαγειρεμένο με λίπος), καπαμά (κατσίκι γεμιστό με ρύζι) σκορδαλιά με αμύγδαλα ενώ τόσο στις σαλάτες όσο και σε άλλες συνταγές κυριαρχεί η κάπαρη. Επίσης ξεχωρίζει η μυζήθρα και η τρύγια που είναι τυρί μέσα σε κρασί. Στο νησί σερβίρονται και μοναδικά παραδοσιακά γλυκά όπως τα ξεροτήγανα, οι δίπλες, οι λουκουμάδες, τα φοινίκια, οι κουραμπιέδες, η μουσταλευριά, τα γλυκά κουταλιού (νεράντζι, κυδώνι, ντοματάκι), οι παστελλαριές (σύκα ανοιγμένα, με αμυγδαλόψιχα και σουσάμι), το μέλι κ.α.. Φτιαγμένα με παραδοσιακές συνταγές και μοναδικά αρώματα μπορεί κανείς να απολαύσει παραδοσιακά ποτά όπως η Σουμάδα (χυμός πικραμύγδαλου) και η κουκουζίνα (απόσταγμα από σταφύλι ή σύκα που έχει παρόμοια γεύση με την ρακή).