Λέρος

ΛΕΡΟΣ - ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΙΔΑΣ

Η Λέρος το νησί της Αρτέμιδος όπως λέγεται στο νοτιοανατολικό άκρο του Αιγαίου είναι από τα λίγα ελληνικά νησιά που μοιάζουν σχεδόν ανέγγιχτα από τον μαζικό τουρισμό. Καταφέρνει να αποτελεί ιδανικό προορισμό διατηρώντας ταυτόχρονα τις μοναδικές ομορφιές, την πυκνή βλάστηση από πεύκα, ευκαλύπτους, βελανίδια και ελιές. Με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, πλούσια ιστορία, και ωραίες θάλασσες προσφέρεται για ήσυχες διακοπές και αποτελεί ιδανικό προορισμό για τους λάτρεις της ιστορίας και της αρχιτεκτονικής. Είναι το νησί της Θεάς Άρτεμις, του αρχαίου ιστορικού Φερεκύδη και του Φιλόσοφου Δημόδικου. Κάτω από το Κάστρο της Παναγιάς, βρίσκεται η γραφική πρωτεύουσα της Λέρου, η Αγία Μαρίνα ένας οικισμός χτισμένος αμφιθεατρικά με μοναδική θέα στη θάλασσα. Το κάστρο κτίστηκε κατά τα Βυζαντινά χρόνια πάνω σε ερείπια αρχαίου οχυρού της Λέρου, μέσα στο οποίο βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγιάς Κυράς με την περίφημη εικόνα της Παναγίας, που οι θρύλοι την ονομάζουν θαυματουργή. Μπορεί κανείς να επισκεφτεί επίσης το εκκλησιαστικό Μουσείο.

Ο Πλάτανος είναι η αρχαιότερη συνοικία και η παλιά πρωτεύουσα του νησιού, στην οποία διατηρούνται πολλά παραδοσιακά σπίτια και αρχοντικά και στο κέντρο του είναι η Πλατεία Ρούσσου. To Λακκί, είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Λέρου και το μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι της Μεσογείου που μοιάζει µε μεγάλη λίμνη, γι’ αυτό και οι Ιταλοί το ονόμασαν Porto Lago. Οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν κτίρια με εντυπωσιακές προσόψεις, λευκούς τοίχους, καμπύλες και χτιστά παράθυρα, ένα μίγμα art deco και Bauhaus που καλείται στην αρχιτεκτονική ρασιοναλισμός, διεθνισμός ή ορθολογισμός. Το Παντέλι είναι ένα παραδοσιακό ψαροχώρι με όμορφη παραλία και αποτελεί το πιο γραφικό προορισμό με νησιωτικό χαρακτήρα, παραδοσιακά σπίτια, καΐκια και ταβέρνες που συνθέτουν ένα ειδυλλιακό τοπίο με θέα στη θάλασσα. Οι ανεμόμυλοι που είναι χτισμένοι στο λόφο, είναι προσβάσιμοι από το δρόμο που οδηγεί στο κάστρο του νησιού και έχουν μοναδική θέα.

Το Κάστρο των Λεπίδων ή Παλαιόκαστρο, που δεσπόζει στην κορυφή του λόφου πάνω από το Ξηρόκαμπο, είναι το παλαιότερο κάστρο που σώζεται στο νησί. Τα τείχη της βορειοανατολικής πλευράς του σύμφωνα με τους αρχαιολόγους είναι Κυκλώπεια, στο εσωτερικό τους βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας και στο προαύλιό της σώζεται μωσαϊκό εξαιρετικής τέχνης. Το Παρθένι είναι ένα μικρό ψαροχώρι στο βορειότερο άκρο της Λέρου ανάμεσα σε μια κοιλάδα και τη θάλασσα όπου λέγεται ότι χτίστηκε το ιερό της Παρθένου Αρτέμιδος και από κει πήρε το σημερινό του όνομα. Στην ευρύτερη περιοχή βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεώργιου χτισμένη με αρχαία υλικά και βόρεια βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Κιούρας με ωραίες αγιογραφίες. Το Κριθώνι είναι παραθαλάσσιος καταπράσινος οικισμός με όμορφα σπίτια και πολλά εκκλησάκια ανάμεσα στην Αγία Μαρίνα και στα Άλιντα που απλώνεται από τη θάλασσα ως ψηλά στο λόφο. Η Αλίντα είναι ο οικισμός που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος της τουριστικής κίνησης στο κέντρο του όρμου της Αγίας Μαρίνας και αποτελεί την πιο εξελιγμένη τουριστική περιοχή του νησιού.

Το νησί αποτελείτε κυρίως από μικρούς κολπίσκους αλλά και από μακρόστενες παραλίες στα 78 περίπου χιλιόμετρα ακτογραμμής του. Οι παραλίες προσφέρονται για θαλάσσια σπόρ όπως σκι, windsurfing, καταδύσεις, ακόμα και τζετ σκι. Η  Άλιντα είναι η πιο τουριστική οργανωμένη μακρόστενη παραλία με δυνατότητες για θαλάσσια σπορ. Η δεύτερη πιο δημοφιλής οργανωμένη παραλία είναι στο Παντέλι με δύο άκρες, μία με ψιλό βότσαλο και η άλλη με άμμο ιδανική για οικογένειες. Η παραλία του Βρομόλιθου βρίσκεται δίπλα από τον κόλπο του Παντελιού με τον οποίο εννώνεται με ένα μονοπάτι και διαθέτει αμμουδιά, βότσαλα και αρμυρίκια για σκίαση. Η παραλία της Γούρνας κοντά στα Άλιντα είναι μία από τις καλύτερες παραλίες της Λέρου με άμμο ιδανική για γονείς με παιδιά καθώς τα νερά είναι ρηχά. Ο Ξηρόκαμπος είναι μια μεγάλη παραλία με αμμουδιά και αρμυρίκια για σκίαση, όχι τόσο οργανωμένη, αλλά διαθέτει σχολή εκπαίδευσης αυτοδυτών και γίνονται ελεύθερες καταδύσεις. Τα Δυο Λισγάρια μετά τις Παναγιές, και μετά από μία πηγή είναι μικρή παραλία με ευκαλύπτους. Ο Μπλεφούτης είναι μια μεγάλη παραλία με αμμουδιά, ψιλό χαλίκι και αρμυρίκια για σκίαση. Ο Κρυφός είναι μια παρθένα παραλία με αμμουδιά κοντά στη περιοχή Δυο Λισκάρια η οποία διαθλέτει σπηλιά από το βυθό της οποίας αναβλύζει γλυκό νερό. Η πρόσβαση στην παραλία αυτή γίνεται μόνο δια θαλάσσης.

Το φαγητό στη Λέρο στηρίζεται σε προϊόντα τοπικής παραγωγής και παραδοσιακές συνταγές. Τα ψάρια και τα θαλασσινά αποτελούν βασική διατροφική συνήθεια καθώς υπάρχει σε αφθονία. Οι πιο γνωστές θαλλασινές επιλογές είναι οι «κουκουβάδες» (μπαρμπούνια με δεντρολίβανο και σταφίδες), η κακαβιά, το καπνιστό χταπόδι και η αχινοσαλάτα. Ένα χαρακτηριστικό παραδοσιακό προϊόν είναι ο παστός Κολιός που αποτελεί έναν από τους καλύτερους ουζομεζέδες. Κορυφαίες τοπικές σπεσιαλιτέ για τους κρεατοφάγους θεωρούνται το κατσικάκι αυγολέμονο και οι λαχανοντολμάδες. Δημοφιλή παραδοσιακά προϊόντα του νησιού είναι επίσης η Μυτζήθρα (φρέσκια η ξερή) καλυμμένη με την περίφημη τυριά ένα μίγμα από μούστο, λάδι και θυμάρι που της δίνει μια υπέροχη γεύση. Στα γλυκά της Λέρου ξεχωρίζουν τα «πουγγιά» με πικραμύγδαλο, οι σοροπιαστοί «σφίγγοι» και η πατσαβουρόπιτα, με φύλλα κρούστας και γιαούρτι. Επίσης θα πρέπει κανείς να δοκιμάσει τα περίφημα αμυγδαλωτά του νησιού, τα πουγγάκια ή σπιτικά γλυκά του κουταλιού όπως νεράτζι, κυδώνι και μελιτζανάκι.

ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ

Created by