
ΠΕΛΛΑ - Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ
Ο νομός Πέλλας αποτελεί έναν από τους 13 νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας με πρωτεύουσα την Έδεσσα. Οφείλει το όνομά του στην Πέλλα, την πρωτεύουσα του αρχαίου βασιλείου των Μακεδόνων ενώ η πλούσια ιστορική κληρονομιά, οι φυσικές ομορφιές, τα ορεινά τόπια, οι υπέροχοι υγρότοποι την αναδεικνύουν σε μία από τις γοητευτικότερες περιοχές της Ελλάδας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το φυσικό περιβάλλον και τα οικοσυστήματα του Νομού Πέλλας με τα όρη του Βόρρα, Πίνοβου, Τζένας, Βερμίου και Πάικου, τις λίμνες Βεγορίτιδα και Άγρα αλλά και τους ποταμούς Εδεσσαίος ή Βόδας, Μογλένιτσα, Αλιάκμονας και Λουδίας.
Η Πέλλα, μία μικρή πόλη στις ακτές του Θερμαϊκού κόλπου που εξελίχθηκε σε σημαντικό πολιτικό, οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας. Η αρχαία Πέλλα αποτελεί το σημαντικότερο αρχαιολογικό θησαυρό του νομού με το ανάκτορο να δεσπόζει στον αρχαιολογικό χώρο. Η αγορά της πόλης είναι χαρακτηρισμένη ως η μεγαλύτερη του αρχαίου κόσμου. Περιλαμβάνει επίσης τμήμα από τις οικίες του Διονύσου, της Ελένης και του Ποσειδώνος. Το Αρχαιολογικό Μουσείο αποτελεί φυσική κατάληξη του του αρχαιολογικού χώρου, καθώς ανασυνθέτει τα αρχαιολογικά στοιχεία σκιαγραφώντας τις ποικίλες πτυχές της καθημερινής, αλλά και της δημόσιας ζωής.
Η Έδεσσα, είναι ένα από τα ωραιότερα οικιστικά σύνολα της Μακεδονίας με τους φημισμένους καταρράκτες, πολλά τρεχούμενα νερά, πάρκα, δεντρόφυτους δρόμους, αλλά και υπέροχη θέα στον μακεδονικό κάμπο. Οι καταρράκτες είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα απείρου κάλλους που μαγεύει τον επισκέπτη από κάθε γωνιά της γης. Υπάρχουν δύο καταρράκτες ο διπλός που τα νερά του χωρίζονται στα δύο και ο καταρράκτης Κάρανος που πέφτει από μεγάλο ύψος. Πίσω από τον σχηματισμό στον καταρράκτη, υπάρχει ένας διάδρομος, σαν μπαλκόνι, για όσους θέλουν να περάσουν και να φωτογραφηθούν. Το σπήλαιο με τους σταλακτίτες, παρουσιάζει επίσης ιδιαίτερο γεωλογικό ενδιαφέρον.
Σε μικρή απόσταση από το πάρκο των Καταρρακτών βρίσκεται το μουσείο νερού γνωστό ως "Μύλοι" των υδροκίνητων παραγωγικών μονάδων, στον ελλαδικό χώρο που κηρύχθηκε το 1983 διατηρητέο. Στην συνοικία Βαρόσι είναι το λαογραφικό μουσείο της πόλης μια έκθεση που μεταφέρει τον τρόπο ζωής του προηγούμενου αιώνα. Το Γενί Τζαμί αποτελεί το μοναδικό τζαμί που διατηρείται που κηρύχθηκε το 1937 διατηρητέο μνημείο. Είναι επηρεασμένο από την βυζαντινή αρχιτεκτονική και συγκεκριμένα της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Η λίμνη και ο υγροβιότοπος Άγρα-Νησίου-Βρυττών παρουσιάζει εξαιρετικό οικολογικό ενδιαφέρον χάρη στην βλάστηση που διαθέτει και τα πάνω από 250 διαφορετικά είδη πτηνών που ζουν εκεί όπως οι πελεκάνοι, ενώ είναι μια από περιοχές αναπαραγωγής της Netta Rufina.
Η λίμνη Βεγορίτιδα είναι μία από τις μεγαλύτερες και ομορφότερες λίμνες της Ελλάδας κατάλληλη για κολύμπι και υδάτινα σπορ. Αποτελεί σημαντικό βιότοπο για πολλά είδη πουλιών και μαζί με τη λίμνη Πετρών αποτελεί ένα ενιαίο οικοσύστημα. Το όρος Καιμακτσαλάν ή Βόρας βρίσκεται στα σύνορα με τα Σκόπια και η κορυφογραμμή του αποτελεί όριο γραμμή μεταξύ των δύο κρατών. Το Χιονοδρομικό Κέντρο πήρε το όνομά του από το όρος που το φιλοξενεί και οι πίστες του είναι από τις μεγαλύτερες σε μήκος στη χώρα που ικανοποιούν τους χιονοδρόμους. Σχεδιασμένη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα παρέχει τη δυνατότητα για διασκέδαση και τη διεξαγωγή αγώνων. Η ευρύτερη περιοχή κρύβει φυσικές ομορφιές όπως το Μαύρο Δάσος πλούσιο σε χλωρίδα και πανίδα και είναι ιδανικό για πεζοπορία ή ποδηλασία.





















Σε απόσταση 30 χιλιομέτρων από την Έδεσσα βρίσκεται ο παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός του Aγίου Aθανασίου ένα πανέμορφο τουριστικό χωριό γνωστό και ως «πέτρινο χωριό» δείγμα της παραδοσιακής μακεδονικής αρχιτεκτονικής, που συνδυάζεται με το φυσικό τοπίο της περιοχής. Η Αριδαία συγκεντρώνει πολλές φυσικές ομορφιές και δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς προσφέροντας στον επισκέπτη δραστηριότητες όπως σκι, πεζοπορία, ορειβασία, αναρρίχηση, ιαματικά λουτρά, κλπ.. Κοντά στην πόλη βρίσκονται οι ιαματικές πηγές του Πόζαρ με 6 κύριες πηγές, που πηγάζουν μέσα από πετρώματα και βράχους που βγαίνουν από τα έγκατα της γης. Ενδείκνυνται για ρευματοπάθειες, αρθροπάθειες, ισχιαλγίες, βρογχίτιδες, νευρικές, δερματολογικές, γυναικολογικές παθήσεις και άλλες. Τα λουτρά αποτελούν πόλο έλξης για άτομα κάθε ηλικίας.
Κοντά στη στα λουτρά βρίσκεται το μαγευτικό φαράγγι Ράμνο Μπορ, μια ειδυλλιακή κατάφυτη τοποθεσία που προσφέρεται για εκδρομές και σπορ όπως rafting, ποδήλατο κ.α.. Μπορεί κανείς να διασχίσει το φαράγγι και να εξερευνήσει τα 15 σπήλαια του που αποτελούν ένα σπάνιο σπηλαιολογικό πάρκο. Ένα από τα ομορφότερα χωριά της Αλμωπίας, κτισμένο στους πρόποδες του όρους Βόρρα είναι η Όρμα ιδανικό μέρος γι’ αυτούς που τους αρέσει η ορειβασία και το περπάτημα. Ο Αρχάγγελος με τη μοναδική θέα στον υπέροχο κάμπο της Αλμωπίας ξεχωρίζει με την όμορφη πλατεία και το ιστορικό του μοναστήρι με την ιερά μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ είναι χτισμένη επάνω σε αρχαίο ιερό. Το χωριό Πρόμαχοι είναι ένα ακριτικό χωριό από τα μεγαλύτερα της περιοχής με το μεγαλύτερο δάσος έκτασης 16.000 στρεμμάτων.
Τα Γιαννιτσά είναι η μεγαλύτερη πόλη του νομού ανάμεσα στο όρος Πάικο και στον Κάμπο των Γιαννιτσών που χρωστάει το όνομά της στον στρατηλάτη Γαζή Αχμέτ Εβρενός, που την κατέλαβε το 1385. Ο Πύργος του Ρολογιού, θεωρείται ο παλαιότερος σωζόμενος πύργος σε ελληνικό έδαφος και από τους παλαιότερους των Βαλκανίων. Το Μαυσωλείο του Γαζή Εβρενός είναι ίσως το σημαντικότερο από τα οθωμανικά μνημεία, του στρατηλάτη που κατέκτησε τα Γιαννιτσά. Το "Μαύρο Άγαλμα" είναι το Ηρώο της πόλης, του Γρηγόριου Ζευγώλη που αναπαριστά τον φτερωτό χρόνο, που στα πόδια του είναι η μάνα Ελλάδα, έχοντας αγκαλιά τον σκοτωμένο στρατιώτη γιο της. Ο προϊστορικός οικισμός του Αρχοντικού Γιαννιτσών βρίσκεται κοντά στο σύγχρονο οικισμό, ανάμεσα στην αρχαία Πέλλα και την πόλη των Γιαννιτσών.
Παράδοση και τοπικά προϊόντα όπως μέλι, φρούτα, τα «Κεράσια Βοδενών», γλυκά κουταλιού, τυρί «μπάτσο», «τσούσκες»πιπεριές, πράσινες πιπεριές, τσίπουρο, ζυμαρικά από αγνά υλικά και άλλα πολλά είναι από τα χαρακτηριστικά του νομού Πέλλας. Ο νομός έχει πολλά χαρακτηριστικά φαγητά όπως τσουμπλέκι, γριβάδι με κρεμμύδι στο φούρνο, γουλισνό με μαϊντανό και σκόρδο, ψητό κολοκύθι, βακαλάο με ρύζι, λαχανοντολμάδες, χοιρινό με πράσα και δαμάσκηνα ή με κυδώνια, κάστανο και αμπελόφυλλα, τουρσιά διάφορα, πίττες, κ.α..