Σίφνος

ΣΙΦΝΟΣ - ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ

Ένα από τα σημαντικότερα νησιά των Κυκλάδων ανάμεσα στην Κίμωλο, την Σέριφο, την Πάρο και τη Μήλο με σπουδαία ιστορία από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα είναι η Σίφνος. Τα αρχαία μεταλλεία του  νησιού που οδήγησαν τότε στην σημαντική ανάπτυξη της αγγειοπλαστικής ήταν γνωστά σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Η μοναδική αυτή ιστορική παράδοση διατηρείται μέχρι και σήμερα με σεβασμό στην ιστορία και την ανάπτυξη την οποία έφερε. Είναι πολλά αυτά τα οποία συνθέτουν την μοναδική ομορφιά του νησιού όπως οι παραδοσιακοί οικισμοί με τα πανέμορφα μονοπάτια, οι γεμάτες φυσική ομορφιά παραλίες, οι εκλεπτυσμένες παραδοσιακές τοπικές νοστιμιές αλλά και προϊόντα. Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Απολλωνία ή αλλιώς Σταυρί, το όνομα της οποίας είναι αφιερωμένο στο θεό Απόλλωνα, χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε τρεις λόφους στο κέντρο της Σίφνου με την μοναδική κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική της που εντυπωσιάζει.  Στην κεντρική πλατεία Ηρώων βρίσκεται το λαογραφικό μουσείο, του Συνδέσμου Σιφνίων που περιλαμβάνει εκθέματα από την παραδοσιακή ζωή του νησιού όπως αγροτικά εργαλεία, είδη οικιακής χρήσης, τοπικές ενδυμασίες, κ.α.

Ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός ο Αρτεμώνας, πήρε το όνομά του από τον αρχαίο ναό που βρίσκεται στην εκκλησία της Παναγίας της Κόχης, αφιερωμένος στην αδελφή του Απόλλωνα, θεά Άρτεμη. Μαγεύει με την θέα των αρχοντικών νεοκλασικού ρυθμού, τους κήπους και τις λουλουδιασμένες αυλές. Στην ανατολική πλευρά του νησιού, βρίσκεται το παραδοσιακό Κάστρο, η αρχαία πρωτεύουσα της Σίφνου που ήταν οχυρό ενώ στη σημερινή του μορφή αποτελεί δείγμα κάστρου της ενετικής περιόδου. Αξίζει κανείς να επισκεφθεί το Αρχαιολογικό Μουσείο που περιλαμβάνει συλλογές αρχαϊκών και ελληνιστικών γλυπτών. Ο οικισμός της Χρυσοπηγής αποτελεί πόλο έλξης με τη Μονή της Παναγίας Χρυσοπηγής κτισμένη πάνω σε ένα βράχο, στο ακρωτήρι του όρμου του Φάρου. Ένα από τα πιο γνωστά θαύματα είναι η σωτηρία του νησιού από την επιδημία πανούκλας το 1676, ενώ το 1964, η Παναγία Χρυσοπηγή ανακηρύχθηκε προστάτιδα της Σίφνου. Αξίζει να αναφερθεί πως στο νησί υπάρχουν συνολικά 227 εκκλησίες με σημαντικότερες την Παναγία Βρύσης, τη Μονή Πανάγιας Βουνού, την Αγγελόκτιστη Καταβατής, τον Άγιο Σώζων, την Παναγία τα Γουρνιά, την Παναγία η Άμμο, τον Άγιο Γεώργιο Αφέντη, τον Άγιο Λουκά και τον Άγιο Κωνσταντίνο.

Συνολικά υπάρχουν 13 κατοικήσιμοι οικισμοί που χαρακτηρίζονται από την Κυκλαδίτική αρχιτεκτονική. Λευκά σπίτια, πήλινες καμινάδες γνωστές ως «φλάροι», λιθόστρωτες αυλές, παραδοσιακά μονοπάτια και οι ξερολιθιές είναι μερικά από τα βασικά χαρακτηριστικά του νησιού. Οι Καμάρες είναι το λιμάνι και ο μεγαλύτερος παραλιακός οικισμός του νησιού. Στην απέναντι πλευρά την «Πέρα Πάντα», βρίσκεται η περιοχή της Αγίας Μαρίνας από την ομώνυμη εκκλησία στο λόφο. Από τις Καμάρες ξεκινούν πεζοπορικές διαδρομές προς το ιερό των Νυμφών στις Κορακιές, τη Μαύρη Σπηλιά, τις εγκαταστάσεις των παλιών ορυχείων και την περιοχή NATURA που απλώνεται από το βουνό του Προφήτη Ηλία μέχρι τις δυτικές ακτές του νησιού. Ο Φάρος υπήρξε λιμάνι της Σίφνου ως το 1883 και πήρε το όνομα του από τον αρχαίο πύργο που υπήρχε στην παραλία. Στην προβλήτα του υπάρχει μικρό πετρόκτιστο θεατράκι στο οποίο πραγματοποιούνται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ο οικισμός της Καταβατής που περιλαμβάνει και την περιοχή του Ελεήμονα είναι γενέτειρα του φιλόσοφου και μέγα θεολόγου Απόστολου Μακράκη με τον τάφο του στο εκκλησάκι της Ευαγγελίστριας και την μαρμάρινη προτομή του στην ομώνυμη πλατεία.

Ο περιβαλλοντικός πλούτος της Σίφνου έχει χαρακτηριστεί ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με σπάνιες φυσικές ομορφιές. Η περιοχή NATURA φιλοξενεί 39 είδη πτηνών, 19 σπάνια, ενδημικά κυρίως, είδη ζώων και φυτών. Στο θαλάσσιο τμήμα απλώνεται πλούσια βλάστηση με μια εντυπωσιακή εναλλαγή μικρών όρμων και βραχωδών ακτών. Η Σίφνος διαθέτει παραλίες για όλες τις επιθυμίες των επισκεπτών. Οι περισσότερες από αυτές είναι οδικά προσβάσιμες, ενώ σε κάποιες άλλες μπορεί να φτάσει κανείς από παραδοσιακά μονοπάτια είτε με σκάφος. H πιο κοσμική παραλία ο Πλατύς Γιαλός μεγάλη, με ψιλή άμμο και αρμυρίκια για σκιά ενώ είναι πλήρως οργανωμένη. Η παραλία των Καμαρών είναι η πρώτη που συναντάει κανείς βγαίνοντας από το καράβι με χρυσή λεπτή άμμο, σκιά από αλμυρίκια και ικανοποιητικά οργανωμένη σ’ ένα μικρό ποσοστό της έκτασής της. Η Σπηλιά είναι ένα μικρό κολπάκι με βότσαλα δίπλα στις Καμάρες και αποτελεί μία απομονωμένη παραλία με λίγο κόσμο και μικρά βότσαλα. Η παραλία του Γλυφού που ονομάζεται έτσι από το πηγάδι με γλυφό νερό βρίσκεται στη δεξιά πλευρά της παραλίας του Φάρου. Τα βράχια της Χρυσοπηγής είναι επίσης το αγαπημένο ορμητήριο πολλών κολυμβητών.

Το νησί φημίζεται για τα πανηγύρια που γίνονται όλο το χρόνο στις εκκλησίες και εκκλησάκια του νησιού όπου απολαμβάνει κανείς και την υπέροχη θέα. Το πιο γνωστό πανηγύρι του νησιού είναι του πολιούχου του νησιού Παναγιάς Χρυσοπηγής που γιορτάζεται της Αναλήψεως. Παραδοσιακή μουσική και τοπικό παραδοσιακό φαγητό χαρακτηρίζουν τα πανηγύρια τα οποία οργανώνουν οι νησιώτες που ονομάζονται «πανηγυράδες». Η αρχοντιά της Σίφνου οφείλεται στην πολιτιστική και πνευματική παράδοση του νησιού που ανέδειξε εξαιρετικούς ποιητές, συγγραφείς, λαογράφους, δημοσιογράφους και νομομαθείς. Φέρει τον τίτλο του «νησιού των ποιητών» για το λόγο αυτό στα αξιοθέατα του πολιτισμού συναντά κανείς προτομές σημαντικών Σιφνιών που διέπρεψαν στον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών και της ιστορίας. Αποτελεί επίσης την γενέτειρα του πιο γνωστού Έλληνα αρχιμάγειρα και μεγάλου δασκάλου της σύγχρονης μαγειρικής, Νικόλαου Τσελεμεντέ, οπότε δικαίως φημίζεται το νησί για την παραδοσιακή τοπική κουζίνα. Κάθε χρόνο, στην πλατεία του Αρτεμώνα, διοργανώνεται το μοναδικό φεστιβάλ κυκλαδικής γαστρονομίας «Νικόλαος Τσελεμεντές» προς τιμήν του.

Στη Σίφνο οι παραδοσιακές συνταγές και οι μοναδικές τοπικές γεύσεις που οφείλει να δοκιμάσει και θα βρει σχεδόν παντού κανείς είναι πολλές. Χαρακτηριστικοί είναι οι ρεβιθοκεφτέδες, η καπαροσαλάτα, η παραδοσιακή ρεβιθάδα που ψήνεται όλη τη νύχτα σε ξυλόφουρνο σε ειδικό πήλινο τσουκάλι τη σκεπασταριά και το μαστέλο που είναι αρνάκι ή κατσικάκι με κρασί και άνηθο το οποίο αποτελεί το πασχαλινό φαγητό του νησιού κ.ά. Ξεχωριστά είναι και τα τυριά του νησιού όπως : μανούρα γυλωμένη (ένα πικάντικο τυρί με ιδιαίτερη γεύση, επικαλυμμένη με τη γύλη του κρασιού), χλωρομανούρα (μαλακό τυρί που παράγεται κυρίως την άνοιξη), μυζήθρα ή ξινομυζήθρα (μαλακό κρεμώδες τυρί που συνοδεύει κυρίως σαλάτες) κ.α. Εκτός από τα τοπικά φαγητά πολλά είναι και τα γλυκά με πιο γνωστά τα αμυγδαλωτά κατσαρόλας και φούρνου, τα παστέλια, η μελόπιτα (γλυκό από μέλι και μυζήθρα), η λωλή (κάτι σαν ζουμερό κέικ με κολοκύθα και σταφίδες), τα μπουρέκια κ.α. Στη Σίφνο υπάρχει  επίσης μια σημαντική ποικιλία κρασιών αποτέλεσμα οινοποίησης από διάφορους ντόπιους παραγωγούς τα οποία βρίσκονται στην αγορά.

Created by