ΑΣΤΥΠΑΛΑΙΑ - Η ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Το νησί διαθέτει τρία σπήλαια τα οποία είναι συνδεδεμένα με την παράδοση του τόπου. Στο Βαθύ, συναντά κανείς το σπήλαιο του Δράκου, ή αλλιώς Δρακοσπηλιά στο οποίο η πρόσβαση γίνεται με καΐκι. Στο εσωτερικό του μπορεί να θαυμάσει κανείς  εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Στις Βάτσες βρίσκεται η σπηλιά του Νέγρου, στο οποίο επίσης υπάρχουν μοναδικοί σχηματισμοί σταλαγμιτών και σταλακτιτών. Για το συγκεκριμένο σπήλαιο υπάρχουν μύθοι για πειρατές και για τους θησαυρούς που λέγεται ότι έκρυβαν σε αυτό. Το τρίτο βρίσκεται στο υψηλότερο βουνό του νησιού, στο Καστελάννο, όπου βρίσκεται η σπηλιά της Παναγιάς της Πουλαριανής της προστάτιδας των ναυτικών. Ο βράχος σχηματίζει την Παναγιά έχοντας αγκαλιά το θείο βρέφος. Σύμφωνα με την παράδοση, σε άσχημο καιρό ανάβει φως στα βράχια. Δεν θα έπρεπε να παραλείψει κανείς μια επίσκεψη στα Λουτρά του Ταλαρά, όπου υπάρχουν ψηφιδωτά από την Ελληνιστική εποχή. Το ψηφιδωτό απικονείζει τις εποχές του χρόνου και τα σύμβολα του ζωδιακού κύκλου με χαρακτηριστικά χρώματα. Το νησί χαρακτηρίζεται για την μοναδική ακτογραμμή συνολικού μήκους 124 χλμ. Ο μεγάλος αριθμός των παραλιών προσφέρουν την δυνατότητα επιλογής από κοσμικές μέχρι απομακρυσμένες παραλίες που δίνουν την δυνατότητα απόλυτης ησυχίας σε ένα φυσικό περιβάλλον μοναδικής φυσικής ομορφιάς.

Δυο από τις ωραιότερες και κοσμοπολίτικες παραλίες του νησιού είναι ο Πέρα Γιαλός με άμμο και κρυστάλλινα νερά καθώς επίσης και το Λιβάδι, η οργανωμένη παραλία του νησιού, που απέχει από τη Χώρα περίπου 1,5 χλμ. με άμμο και βότσαλα. Η παραλία Ανάληψη ή Μαλτεζάνα βρίσκεται στον ομώνυμο οικισμό 10 χλμ. από τη Χώρα είναι μια όμορφη παραλία με άμμο και φυσική σκιά. Το Τζανάκι είναι η παραλία με την καλύτερη θέα της Χώρας και του Ενετικού Κάστρου σε μικρή απόσταση από το Λιβάδι την οποία μπορεί να επισκεφτεί κανείς ακόμη και με τα πόδια. Άλλες δημοφιλείς παραλίες είναι τα Τζανάκια, οι Βάτσες, ο Άγιος Ιωάννης, ο Άγιος Κωνσταντίνος, ο Πάνορμος, οι Πλάκες και η Παχιά Άμμος. Τα Καμινάκια είναι  ένα φυσικό λιμάνι που κερδίζει τις εντυπώσεις ως μία από τις ομορφότερες αλλά και πιο μακρινές παραλίες του νησιού. Στα απομακρυσμένα νησιά κοντά στην Αστυπάλαια υπάρχουν όμορφες παραλίες, οι οποίες είναι προσβάσιμες όμως μόνο με καϊκάκια με πιο γνωστές τις παραλίες του Κουτσομύτη και του Κούνουπα.

Η Αστυπάλαια, πέρα από την αλιεία ασχολείται με την κτηνοτροφία αλλά και τη  μελισσοκομία, για το λόγο αυτό είναι πλούσια σε τοπικά προϊόντα. Διάσημη συνταγή του νησιού αποτελούν τα αρντιστά που είναι φακές με μικρά μπαλάκια ζύμης μέσα στη σούπα. Ξεχωρίζουν το ντόπιο κουνέλι μαγειρεμένο με διάφορους τρόπους, το κατσίκι γεμιστό με ρύζι και μυρωδικά, οι φακές «αραντιστές» (δηλαδή παντρεμένες με κάτι σαν πλιγούρι), τα ντολμαδάκια γιαλαντζί και οι κολοκυθοανθοί. Πολύ γνωστό προϊόν, επίσης, του νησιού είναι η Ζαφορά ή Κρόκος. Οι συνταγές της Αστυπάλεας, στις οποίες οι κάτοικοι χρησιμοποιούν Ζαφορά, είναι γεμιστά πουγκιά τηγανιτά, ξεροτήγανα, παξιμάδια, κιτρινοκούλουρα, λαμπρόπιτες, καραβόλοι, ντοματοκεφτέδες και σμέρνα ή οποιοδήποτε άλλο ψάρι. Αγαπημένο επιδόρπιο είναι οι «λαμπρόπιτες» φτιαγμένες από τοπικό αστυπαλίτικο τυρί (χλωρή) και αυτοφυές ντόπιο σαφράν (ζαφορά). Ανεπτυγμένη είναι επίσης και η τυροκομία με γνωστά προϊόντα το λαδοτύρι, η  μυζήθρα σε καλαθάκι, η χλωρή ή ξυαλίνα, ένας τύπο γιαουρτιού.