ΝΟΜΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ - ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ

Η Σιθωνία βρίσκεται ανάμεσα στις χερσονήσους της Κασσάνδρας και του Αγίου Όρους. Είναι ιδανικός προορισμός για ξεκούραστες διακοπές και χαλάρωση σε μαγευτικά τοπία ενώ χαρακτηρίζεται από τα γραφικά ψαροχώρια και την απαράμιλλη ομορφιά της. Έχει μικρούς ανεξερεύνητους όρμους που περιβάλλονται από πλούσια βλάστηση και μοναδικές αμμουδιές οι οποίες χωρίζονται από ψηλά βράχια που την κάνουν να ξεχωρίζει. Παρέχει στους επισκέπτες της υψηλής ποιότητας τουριστικές υποδομές ικανοποιώντας και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη. Κάθε μέρος της είναι διαφορετικό και μοναδικό ενώ η περιήγηση στα χωριά προσφέρει μοναδικές εμπειρίες και εικόνες χάρη στην αρχιτεκτονική των σπιτιών. Η Νικήτη είναι ένα «μελισσοχώρι» με παραδοσιακά σπίτια και μαγευτικές παραλίες όπως αυτές του Αγίου Ιωάννη, του Λαγκαδά, του Καστριού και της Καλόγριας. Διαθέτει τουριστικές εγκαταστάσεις για όλα τα γούστα, αλλά διατηρεί το φυσικό περιβάλλον και τον παραδοσιακό χαρακτήρα της. Η Σάρτη είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός πάνω σ΄ έναν όρμο που έχει κατάφυτους λόφους και μερικές από τις καλύτερες παραλίες με οργανωμένα κάμπινγκ μεταξύ των οποίων και εκείνο του Αρμενιστή. Το Καλαμίτσι 15 χιλιόμετρα από την Σάρτη είναι από τους πιο γραφικούς παραθαλάσσιους οικισμούς της Σιθωνίας ιδανικό μέρος για ήρεμες οικογενειακές διακοπές. Είναι γνωστό για την μοναδική χρυσαφένια παραλία του με την ψιλή άσπρη άμμο, τα καταγάλανα νερά, τα γκρίζα βράχια σε εντυπωσιακούς σχηματισμούς και τη χαμηλή βλάστηση. Οι παραλίες Καβουρότρυπες, Τρανού, Αϊ Νικόλα, Πλατανιτσίου και της Αχλάδας είναι μερικές από τις πιο γνωστές. Η Βουρβουρού είναι ένα χωριό με πλούσια βλάστηση, μοναδικές διαδρομές στον Άγιο Νικόλαο και τον Όρμο της Παναγιάς. Έχει θέα προς την χερσόνησο του Άθως και εννιά μικρά νησάκια γύρω από τους κρυμμένους της όρμους τα οποία μπορεί να επισκεφθεί κανείς με βάρκα.

Ο Όρμος Παναγιάς 2,5 χιλ. από τον Άγιο Νικόλαο είναι ένα γραφικό λιμανάκι από το οποίο φεύγουν καθημερινά πλοιάρια και σκάφη τα οποία κάνουν τον γύρο του Αγίου Όρους με στάσεις στην Ουρανούπολη και στην Αμμουλιανή. Ο Άγιος Νικόλαος είναι ένα μεγάλο ορεινό γραφικό χωριό του οποίου οι παραλίες βρίσκονται σε μικρή απόσταση και ξεχωρίζουν για την ψιλή άμμο και την καταγάλανη θάλασσα. Ο Νέος Μαρμαράς με τις όμορφες αμμουδιές και το νησάκι Κέλυφος, που έχει σχήμα χελώνας είναι ένα από τα δημοφιλέστερα θέρετρα που φημίζεται για την έντονη νυχτερινή ζωή του. Δίπλα στο Νέο Μαρμαρά βρίσκεται και ο δεύτερος μεγαλύτερος αμπελώνας του κόσμου, από τον οποίο παράγονται οι εξαιρετικής ποιότητας ποικιλίες κρασιών, του Πόρτο Καρράς. Το Πόρτο Καρράς είναι ένα μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα, το οποίο περιλαμβάνει 33 κολπίσκους, και προσφέρει στους πελάτες του πολυτελείς υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Στην άκρη της χερσονήσου βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια το Πόρτο Κουφό που αποτελεί τον μεγαλύτερο ψαρότοπο της περιοχής. Αξιοσημείωτη είναι η ομορφιά στην αρχαία Όλυνθο ανάμεσα στην Κασσάνδρα και την Σιθωνία μια σημαντική πόλη της αρχαιότητας με τα μοναδικά ψηφιδωτά στο Αρχαιολογικό Μουσείο της περιοχής.  Μπορεί κανείς να θαυμάσει επίσης την αρχαία πόλη και το κάστρο που σώζεται ακόμη μέσα στη θάλασσα στην Τορώνη ένα τουριστικό θέρετρο με παραλία μήκους 2 χλμ. και πεντακάθαρα καταγάλανα νερά. Ένα από τα παλαιότερα χωριά της Χαλκιδικής, η Συκιά ξεχωρίζει με την αρχιτεκτονική του χωριού και κυρίως του παλαιού οικισμού που έχει κοινά στοιχεία με αυτή του Αγίου Όρους.

Η περιοχή είναι γεμάτη από υπέροχες ακτές όπως η Τριστινίκα, ο Κόρακας, το Καλαμίτσι, το Κριαρίτσι, ο Μαραθιάς και η Κληματαριά. Στη Σιθωνία μπορεί να αποδράσει κανείς και να συμμετέχει σε διάφορων ειδών δραστηριότητες και σπορ. Εκτός από το κολύμπι και την ηλιοθεραπεία ξεχωρίζουν τα θαλάσσια σπορ, όπως windsurfing, θαλάσσιο σκι στις παραλίες που διαθέτουν ειδικές εγκαταστάσεις. Ο Λόφος Ιτάμου και η περιοχή "Ψαρια" επίσης προσφέρονται για πεζοπορία και περιπάτους. Η Σιθωνία διαθέτει μεγάλη ποικιλία χώρων διασκέδασης καθώς τα περισσότερα χωριά έχουν μπαρ, καφετέριες και εστιατόρια στα οποία μπορεί κανείς να απολαύσει το ποτό του ή γεύματα υψηλής γαστρονομίας. Για τους επισκέπτες που επιθυμούν έντονη διασκέδαση, υπάρχουν πολλά κλαμπ, μπαρ και καφετέριες που βρίσκονται δίπλα στο κύμα. Τα Ψακούδια είναι παραθαλάσσιος οικισμός μεταξύ του πρώτου ποδιού (Κασσάνδρα) και του δεύτερου ποδιού (Σιθωνία) με οργανωμένη παραλία με γαλαζοπράσινα καθαρά νερά και πολλά beach bar. Η Γερακινή είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός κοντά στον Πολύγυρο με καταπληκτική θέα στον Τορωναίο κόλπο και μια όμορφη μεγάλη αμμώδη παραλία με οργανωμένα beach bar. Το Βατοπέδι είναι προσφυγικός οικισμός της Ορμύλιας όπου πάνω στο λόφο υπάρχει και το ανδρικό μοναστήρι του Αγίου Αρσενίου γνωστό για τις θαυματουργές του εικόνες έπειτα από το οποίο εκτείνεται η παραλία.

Η τρίτη χερσόνησος της Χαλκιδικής ο Άθως, του οποίου το βουνό φτάνει ύψος 2.033 μέτρα, περιλαμβάνει το Άγιον Όρος ιδανικό θρησκευτικό προορισμό. Αξίζει να σημειωθεί πως αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς προστατευόμενο από την Unesco. Είναι μια μοναστική πολιτεία στην οποία κατοικούν περισσότεροι από 2.000 μοναχοί. Η είσοδος στο Άγιον Όρος επιτρέπεται μόνο σε άνδρες και απαιτεί ειδική άδεια ενώ ακόμα και αφού έχει χορηγηθεί η άδεια οι άνδρες μπορούν να παραμείνουν μέχρι 4 ημέρες. Χαρακτηριστικά είναι τα καταπράσινα βουνά, οι εντυπωσιακές μονές και η μοναδική πνευματικότητα που οδηγεί κάθε πιστό σε συλλογισμό και στοχασμό. Υπάρχουν 20 μοναστήρια, 17 από τα οποία είναι ελληνικά: Μεγίστης Λαύρας, Βατοπεδίου, Ιβήρων, Κουτλουμουσίου, Αγίου Παύλου, Διονυσίου, Ξενοφώντος, Σταυρονικίτα, Γρηγορίου, Κωνσταμονίτου, Εσφιγμένου, Δοχειαρίου, Καρακάλου, Ξηροποτάμου, Παντοκράτορος , Σίμωνος Πέτρας, Φιλοθέου. Ένα μοναστήρι είναι ρωσικό (Αγίου Παντελεήμονα, ένα άλλο είναι Σέρβικο (Χιλανδραρίου) και ένα είναι Βουλγάρικο (Ζωγράφου). Υπάρχουν επίσης 14 σκήτες, πολλά κελιά, καλύβια και καθίσματα. Στο Άγιο Όρος διασώζονται αριστουργήματα της βυζαντινής ζωγραφικής, μεταξύ αυτών και έργα των δύο σημαντικότερων σχολών, της Μακεδονικής και της Κρητικής. Όμως πέρα από το Άγιο Όρος υπάρχουν και άλλες ενδιαφέρουσες περιοχές που μπορεί να επισκεφθεί κανείς. Τα επιβλητικά ιστορικά μοναστήρια, τα εντυπωσιακά κελιά χτισμένα μέσα σε σπηλιές ή σκαρφαλωμένα στις κορυφές των βράχων, τα φρούρια, οι θόλοι και τα καμπαναριά στις άκρες του βουνού δημιουργούν την κατάνυξη, την ατμόσφαιρα δέους και την ευλάβεια που αξίζει στην μοναστική κοινότητα. Το πιο γνωστό, για την μετάβαση στο Άγιο Όρος, παραθαλάσσιο χωριό του νομού Χαλκιδικής είναι η Ουρανoύπоλη στα σύνορα με τη Μοναστική κοινότητα από την οποία αναχωρούν τα πλοία με τους προσκυνητές. Επίσης, υπάρχουν πολυτελείς ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενώνες, πανσιόν, επιπλωμένα διαμερίσματα, κάμπινγκ κλπ. με μοναδικής φυσικής ομορφιάς αμμώδεις παραλίες που φιλοξενούν τους ταξιδιώτες. Θα πρέπει να επισκεφθεί κανείς επίσης τον βυζαντινό Πύργο, σε πτέρυγα του οποίου υπάρχει έκθεση βυζαντινών αρχαιοτήτων ενώ θα βρει στην περιοχή προϊόντα βυζαντινής αγιογραφίας και κοσμήματα φτιαγμένα με φυσικές πρώτες ύλες. Ένας ακόμη πανέμορφος παραθαλάσσιος προορισμός είναι τα Νέα Ρόδα στο στενότερο σημείο της χερσονήσου το οποίο βρέχεται και από τις δυο πλευρές από την θάλασσα. Κατά μήκος της ακτής το 480 π.Χ. ο Ξέρξης άνοιξε διώρυγα 1.800 μέτρων για τη διέλευση του στόλου του. Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι τα παραδοσιακά σπίτια, η γραφική δομή του χωριού και οι πεντακάθαρες θάλασσες. Στο λιμάνι υπάρχουν αλιευτικά, εκδρομικά και άλλα σκάφη καθώς επίσης και ιστιοπλοϊκά τα οποία κάνουν καθημερινά διαδρομές ανακαλύπτοντας μοναχικές παραλίες αλλά και τις μοναδικές ομορφιές του Αγίου Όρους.

Πολύ εντυπωσιακό θέρετρο επίσης είναι η Ιερισσός μια όμορφη και σύγχρονη παραλιακή κωμόπολη, με πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά. Η Ιερισσός γνωστή και ως Αρχαία Άκανθος έχει πλούσια ιστορική κληρονομιά. Υπήρξε αποικία των Ανδρίων από τον 7ο αιώνα π.Χ. και σπουδαία πόλη της Μακεδονίας, όπως αναφέρεται από τους ιστορικούς. Στην είσοδο από Στρατώνι ξεχωρίζει ο πύργος της Κρούνας, και λίγο πιο έξω απέναντι από το λιμάνι τα τείχη της Αρχαίας Ακάνθου τα οποία σώζονται μέχρι και σήμερα. Παρότι φημίζεται για την παραγωγή κρασιού, οι κάτοικοί της ασχολούνται κυρίως με την αλιεία, τον τουρισμό, τη ναυπηγική. Τα καρνάγια της Ιερισσού είναι από τα παλιότερα στην Ελλάδα, με ξακουστούς καραβομαραγκούς. Η παραλία έχει μήκος 11 χλμ. με καταγάλανα νερά και προσφέρει στους παραθεριστές της μοναδικές στιγμές χαλάρωσης. Έχει το πλεονέκτημα να διαθέτει παραλίες κατάλληλες για κολύμβηση βραβευμένες με γαλάζια σημαία, beach bars, καφέ και ταβέρνες μέσα στον οικισμό, στον παραλιακό πεζόδρομο που την καθιστούν μοναδικό τόπο διακοπών. Η Αμμουλιανή, το μοναδικό κατοικημένο νησί της Χαλκιδικής, βρίσκεται απέναντι από την Ουρανoύπоλη. Είναι ένα καταπράσινο, γραφικό νησί ξακουστό για τις παραλίες του. Στην πλατεία του χωριού, υπάρχει το Λαογραφικό μουσείο γεμάτο από την ιστορία των Μικρασιατών. Οι Μικρασιάτες έφτασαν ως πρόσφυγες από τα νησιά της Προποντίδας και έφεραν πολιτισμό, ήθη και έθιμα καθώς και τη γνώση της θάλασσας στην οποία βασίστηκε η ανάπτυξη του νησιού. Γύρω της υπάρχουν μικρά νησάκια τα Γαϊδουρονήσια, το Τηγάνι και το Ποντίκι τα οποία αν και δεν κατοικούνται είναι επισκέψιμα ενώ διαθέτουν υπέροχες παραλίες και γραφικές ταβέρνες.

Η Χαλκιδική έχει συνδυαστεί με καλοκαιρινές διακοπές όμως η ενδοχώρα και το δάσος του Χολομώντα στο οποίο διάλεξε να περάσει μερικά χρόνια της ζωής του ο Αριστοτέλης συνθέτουν ένα μοναδικό ορεινό χειμερινό προορισμό. Ο Χολομώντας είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Χαλκιδικής μετά τον Άθω και το δάσος του έχει εντυπωσιακή βλάστηση, πλούσια πανίδα και μονοπάτια για ξεχωριστούς περιπάτους. Η Αρναία είναι ένας από τους πιο γραφικούς ορεινούς οικισμούς στους πρόποδες του Χολομώντα με πυκνά δάση, καθαρό αέρα, μονοπάτια για περιπάτους, ιδανικός τόπος για όλες τις εποχές του χρόνου. Τα περισσότερα παραδοσιακά σπίτια της Αρναίας χτίστηκαν στο πρώτο μισό του 19^ου αιώνα. Στο κέντρο βρίσκεται το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο στο οποίο εκτίθενται παραδοσιακά μουσικά όργανα, είδη μελισσοκομίας, αγροτικά εργαλεία, εργαλεία ύφανσης, μαγειρικά σκεύη και άλλα είδη καθημερινής χρήσης. Λίγο έξω από την Αρναία, βρίσκεται το άλσος της Αγίας Παρασκευής, ένας ιδανικός χώρος αναψυχής και ξεκούρασης που φιλοξένει αρκετές εκδηλώσεις, με αποκορύφωμα την ετήσια μεγάλη τοπική πανήγυρη. Τα Στάγειρα και η Στρατονίκη είναι δύο μακεδονίτικα χωριά με πολλές πολιτιστικές δραστηριότητες, αξιοθέατα και μνημεία, όπως το άγαλμα του Αριστοτέλη και το ηλιακό ρολόι στον ίδιο χώρο, τα υπεραιωνόβια πλατάνια στο "Ζέπκο”, η παραλία Μπροστομίτσα, κτλ. Ο Ταξιάρχης, κτισμένος στην κορυφή του Χολομώντα είναι από τα πιο γραφικά χωριά της Χαλκιδικής. είναι πιο πολύ γνωστός για τα έλατα των Χριστουγέννων, ωστόσο ο Ταξιάρχης Είναι από τα χωριά με τους βαρύτερους χειμώνες στην Κ. Μακεδονία. Ο Άγιος Πρόδρομος 14χλμ. από τον Πολύγυρο αποτελεί την ιδανική στάση για όσους επισκέπτονται το Άγιο Όρος, το βουνό Χολομώντα και άλλους προορισμούς της ορεινής Χαλκιδικής. Στις παραδοσιακές ταβέρνες ο επισκέπτης μπορεί να γευτεί το πασίγνωστο σουβλάκι Αγίου Προδρόμου, παραδοσιακό ψωμί και γλυκά, μέλι κτλ. Τα Βράσταμα είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Χαλκιδικής με σημαντικά αξιοθέατα όπως η εκκλησία «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» και το σπήλαιο του Οσίου Ευθυμίου, το οποίο βρίσκεται σε ένα μαγευτικό μέρος με καταρράκτες και πλατάνια.

Από τα Βράσταμα, μπορεί κανείς να επισκεφτεί μέσα από μια εκπληκτική διαδρομή τις περιοχές Μ.Παναγιά, Παλαιοχώρι, Ιερισσό ή Ουρανούπολη, Πυργαδίκια, Αγ.Νικόλαο, Βουρβουρού, Μεταγγίτσι, Μεταμόρφωση. Τα Πυργαδίκια είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός, χτισμένος αμφιθεατρικά σε ένα λόφο με θέα το Άγιο Όρος και τη Σιθωνία της Χαλκιδικής με μαγευτικές παραλίες που αποτελούν πόλο έλξης για Έλληνες και ξένους. Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στην Παναγία, την επονομαζόμενη «Καστρέλα». Τα Πυργαδίκια είναι ίσως ένα από τα πιο όμορφα ψαροχώρια της Ελλάδας χτισμένα αμφιθεατρικά σε ένα γραφικό όρμο μιας μικρής χερσονήσου στον Σιγγιτικό κόλπο. Η Ολυμπιάδα είναι ένα μικρό χωριό και τουριστικό θέρετρο 95 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη κοντά στις περιοχές του Σταυρού και της Ασπροβάλτας. Η περιοχή ένα μέρος κατάλληλο για ήρεμες διακοπές περιτριγυρισμένο από πολύ πράσινο ενώ έχει μεγάλη ιστορική σημασία καθώς εδώ βρίσκονται τα Αρχαία Στάγειρα. Τα Στάγειρα η πατρίδα του Αριστοτέλη, του μεγαλύτερου φιλοσόφου της αρχαιότητας είναι κτισμένα στους πρόποδες του Στρατονικού όρους πάνω στον κεντρικό οδικό άξονα Θεσσαλονίκης. Η Γαλάτιστα είναι μία κωμόπολη χτισμένη στις πλαγιές του Χορτιάτη, 39 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Στη μέση του ιστορικού παραδοσιακού χωριού ορθώνεται βυζαντινός, αναπαλαιωμένος, ψηλός, πολυγωνικός πύργος του 14^ου αιώνα. Είναι ένα όμορφο χωριό, με στενά δρομάκια, παλιά σπίτια και όμορφες εκκλησίες ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι παραδόσεις που διατηρούνται, όπως η "Γιορτή της Καμήλας" την ημέρα των Θεοφανίων. Ο Βάβδος είναι χωριό χτισμένο στον αυχένα του Χολομώντα που καταλήγει στο Θερμαϊκό κόλπο. Σήμα κατατεθέν του τόπου στο Βάβδο είναι το μεγάλο γέρικο πλατάνι στην πλατεία διατηρητέο μνημείο της φύσης από το 1976. Υπάρχουν παραδοσιακά σπίτια, χτισμένα αμφιθεατρικά στην πλαγιά του βουνού, με υψηλότερη κορυφή τον »Προφήτη Ηλία», όπου βρίσκεται και το ομώνυμο εκκλησάκι, με θέα στον κάμπο «Κεραμαριά» και τις ακτές της Χαλκιδικής. Η Μεγάλη Παναγιά είναι ένα ορεινό χωριό εξαιρετικής ομορφιάς στη Βόρεια Χαλκιδική που περιβάλλεται από πυκνόφυτους λόφους. Στην περιοχή υπάρχουν πολλοί ναοί και εξωκλήσια, με σημαντικότερο αυτόν της Κοίμησης της Θεοτόκου η λεγόμενη Παναγιούδα.

Στο νομό Χαλκιδικής μπορεί να προμηθευτεί κανείς διάφορα παραδοσιακά όπως λάδι, κρασί, μέλι, τσίπουρο, ρίγανη, τσάι κ.α. Οι ελαιώνες αποτελούν μεγάλο κομμάτι του φυσικού τοπίου της Ελλάδας και η Χαλκιδική συγκαταλλέγεται στις περιοχές που παράγουν ελαιόλαδου ανώτερης ποιότητας. Χάρη στο κλίμα ο νομός παράγει λάδι και ελιές που ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη γεύση και ποιότητά τους. Η υψηλή θρεπτική αξία και η μοναδική τους γεύση τα έχουν καθιερώσει ως ένα αναπόσπαστο συστατικό της μεσογειακής διατροφής. Η Χαλκιδική είναι η "μάνα της μελισσοκομίας" και σημείο παραγωγής εξαιρετικής ποιότητας μελιού ετησίως. Εκτός από το συνηθισμένο μέλι μπορεί να βρει κανείς και πευκόμελο το οποίο ξεχωρίζει για την υψηλή θρεπτική του αξία. Το κατσικίσιο παραδοσιακό τυρί Χαλκιδικής, παράγεται από κατσικίσιο γάλα και έχει αυξημένη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Ο Χολομώντας όπου βρίσκονται οι κτηνοτροφικές μονάδες συμβάλλουν θετικά στην ευνοϊκή σύνθεση του κατσικίσιου γάλακτος για την παραγωγή τυριού. Χαρακτηριστικό της περιοχής είναι το τσίπουρο που παράγεται από σταφύλια και μέσα από μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδικασία με παραδοσιακά. Ρακοκάζανα με ξύλα χαρίζουν μια ιδιαίτερη γεύση και η διαδικασία θυμίζει ιεροτελεστία. Τα υπέροχα σε γεύση φρούτα που παράγονται στο νομό αποτελούν την πρώτη ύλη για τις γνωστές μαρμελάδες και τα γλυκά κουταλιού που οι γυναίκες της Χαλκιδικής παρασκευάζουν με μοναδική τέχνη. Παραδοσιακές ταβέρνες από ξύλο και πέτρα, αποτελούν μια τις καλύτερες επιλογές για να δοκιμάσει κανείς τα διάφορα είδη κυνηγιού μαγειρεμένα με παραδοσιακές συνταγές και πλούσια ποικιλία ψητών, παϊδάκια ζουμερά, λουκάνικα, σπανακόπιτα και ψωμί ψημένο σε χωριάτικο πέτρινο φούρνο, καθώς και γιαούρτι με μέλι από το δάσος του Χολομώντα. Η Ολυμπιάδα φημίζεται για τα μύδια της καθαρά, ψωμωμένα και πεντανόστιμα από τα νερά του Στρυμώνα με τη σύσταση του θαλασσινού νερού να είναι ιδανική για το μύδι. Η κολομπαρόπιτα παραδοσιακή συνταγή προέρχεται από τη λέξη "κολόμπαρος", που στα χαλκιδικιώτικα σημαίνει γυμνός και αυτό γιατί η συγκεκριμένη πίτα δεν έχει φύλλο. Είναι μια πίτα που αποτελείται από χυλό με βάση το κολοκυθάκι. Το κρίταμο γνωστό ως «η κάπαρη της θάλασσας» υπάρχει άφθονο στη Χαλκιδική, και οι ντόπιοι το αξιοποιούν στην κουζίνα τους. Είναι ιδανικό ως ουζομεζές ενώ μπορεί κανείς να το απολαύσει μόνο του με λαδολέμονο ή ως γαρνιτούρα σε διάφορα πιάτα.